Hoe test je vingerkracht op een betrouwbare manier? Nieuwe inzichten uit recent onderzoek

Matti
4 jul
5 minuten om te lezen

Stien, N., Andersen, V., Langer, K., & Saeterbakken, A. H. (2025). Assessing climbing-specific strength: The impact of body position and elbow flexion on reliability and predictive validity. Journal of Sports Sciences. https://doi.org/10.1080/02640414.2025.2477863

foto Mandy Louwet

Waarom vingerkracht zo cruciaal is

Klimprestaties worden beïnvloed door een complexe wisselwerking tussen fysieke, technische en mentale factoren. Onderzoek benadrukt het belang van motorische vaardigheden, routeplanning, visuele voorbereiding en mentale regulatie als bepalende elementen voor succes (Medernach et al., 2024; Sanchez et al., 2019; Vasile et al., 2023).

Deze aspecten tonen hoe veelzijdig en veeleisend klimmen is: het vraagt niet alleen fysieke kracht, maar ook strategisch inzicht en mentale weerbaarheid. Binnen de fysieke componenten wordt vingerkracht algemeen erkend als een cruciale prestatiebepaler. Ze vormt de basis voor het vasthouden van grepen en het behouden van controle tijdens zware of technisch complexe bewegingen (Diez-Fernández et al., 2023; Saul et al., 2019).

Testprotocollen en opzet van de studie (Stien et al., 2025)

Om te bepalen welke testhouding het meest betrouwbaar en voorspellend is voor klimprestaties, testten de onderzoekers 26 klimmers (van gemiddeld tot elite niveau) in vier verschillende houdingen. De metingen werden uitgevoerd met een 23 mm edge in half crimp gemonteerd op een krachttransducer, die isometrische trekbelasting meet (maximale kracht in een statische positie).

De vier testposities:

Zittend, met gebogen ellebogen (Sit-90°) – handen voor het lichaam, ellebogen in een hoek van 90°, romp ondersteund.
Zittend, met gestrekte armen (Sit-180°) – vergelijkbare positie, maar met volledig gestrekte armen.
Staand, met gebogen ellebogen (Stand-90°) – zonder rugondersteuning, armen gebogen in 90°.
Staand, met gestrekte armen (Stand-180°) – volledig gestrekte armen, zonder ondersteuning.

Elke deelnemer deed:

3 maximale pogingen per positie, maximale pull voor 5s, met voldoende rust tussen pogingen (3 minuten),

Warm up protocol

15 minuten easy to moderate bouldering
5 minuten rust
specifieke opwarming : 3x 5s trekken aan 50%, 70% en 85% in verschillende posities

De volgorde van testhoudingen werd gecontroleerd en gerandomiseerd, om volgorde-effecten uit te sluiten. In deze studie werd een vaste opstelling gebruikt. In praktijk gebruik je een Tindeq of een gelijkaardig test toestel, of een hangboard gemonteerd op een force plate, zoals het motherboard van Griptonite. Ikzelf gebruik de Tindeq unilateraal met de V-rings, dus dat wil zeggen dat ik elk hand afzonderlijk test / train. Je zou een hangboard als een PUC kunnen gebruiken om beide handen tegelijkertijd te meten. Wat je ook in je klimzak standaard hebt zitten waarmee je aan de rots opwarmt.

Wat werd gemeten?

Maximale krachtoutput per hand (in Newton),
Zowel absolute kracht als relatieve kracht (kracht gedeeld door lichaamsgewicht),
Consistentie binnen sessies (hoe stabiel zijn de drie pogingen per houding),
Tussen-sessies betrouwbaarheid (herhaalbaarheid over de twee testdagen),
Correlatie met klimniveau, zelf-gerapporteerd op een gestandaardiseerde schaal.

Achtergrond van de deelnemers

De deelnemers bestonden uit 7 vrouwen en 19 mannen, met klimniveaus variërend van intermediate (7), advanced (16) tot elite (2) en higher elite (1).

Gemiddelde leeftijd 27,3 ; gemiddelde gewicht 71,5 kg ; gemiddelde lengte 177,5 cm en ervaring 7,6 jaar (gemiddeld 2,9 sessies per week, 80% indoor).

Klimniveau wordt weergegeven met de IRCRA grade-scale : sportklimmen gemiddelde 16,6 of 6c+/7a ; boulder gemiddelde 19,4 of 7B/+.

Resultaten

Het hoofddoel van deze studie was om de betrouwbaarheid van verschillende testhoudingen voor vingerkracht bij amateurklimmers te onderzoeken. Alle vier de posities bleken zowel binnen één sessie als tussen verschillende sessies hoog betrouwbaar, ongeacht de armpositie. Zowel het gemiddelde van drie pogingen als de beste poging bleek een betrouwbare manier om vingerkracht te meten. Relatieve kracht (kracht t.o.v. lichaamsgewicht) voorspelde klimprestatie beter dan absolute kracht.

Sportklimmen vertoont over het algemeen zwakkere verbanden met vingerkracht dan boulderen, maar in zittende posities met gebogen armen zijn de correlaties met vingerkracht bij sportklimmers het sterkst. Uit eerder onderzoek blijkt dat vingerkrachtmetingen vaker nauw aansluiten bij boulderpresentaties dan bij sportklimmen en dat dit verband meer samenhangt met de klimdiscipline dan met het prestatieniveau. Boulderers presteren doorgaans beter op maximale vingerkrachtstests dan sportklimmers, wat waarschijnlijk komt doordat boulderen korte, intensieve bewegingen vereist die sterk lijken op de maximale kracht die in de tests gemeten wordt. Sportklimmen daarentegen is meer afhankelijk van uithoudingsvermogen, techniek en mentale vaardigheden, waardoor maximale vingerkracht minder direct de prestatie voorspelt. Het is nog onduidelijk of boulderen vingerkracht verbetert, of dat mensen met van nature sterkere vingers eerder boulderen kiezen. Wel tonen studies aan dat boulderspecifieke training de vingerkracht verhoogt, terwijl sportklimtraining vooral de onderarmuithouding verbetert, wat wijst op disciplinegerichte trainingsadaptaties.

De sterkste verbanden tussen vingerkracht en klimprestatie werden gevonden bij prestaties over langere tijdsperiodes (12 maanden en all-time best), vooral bij sportklimmen. Dit suggereert dat vingerkracht samenhangt met de opgebouwde capaciteit om maximale kracht op een greep uit te oefenen, een eigenschap die tijd en ervaring vraagt om te ontwikkelen. Als beginner of minder ervaren klimmer zijn technische vaardigheden vaak bepalender voor verbetering, terwijl vingerkracht steeds belangrijker wordt naarmate klimmers moeilijkere routes aankunnen.

Op basis van de bevindingen raden de onderzoekers aan om bij het testen van vingerkracht bij klimmers de zittende positie met gebogen armen als voorkeur te gebruiken. Deze houding bleek het meest betrouwbaar en valide om prestaties te voorspellen, vooral bij boulderen. Beide zittende posities (gebogen en gestrekte armen) scoorden beter dan de staande posities qua nauwkeurigheid, betrouwbaarheid en validiteit. Hoewel de zittende met gestrekte armen ook goede resultaten gaf en een alternatief kan zijn, zijn staande posities soms praktischer in bepaalde trainingsfaciliteiten. Alle posities zijn echter acceptabel bruikbaar in onderzoek en praktijk. Relatieve krachtmetingen (kracht ten opzichte van lichaamsgewicht) waren iets minder betrouwbaar maar beter in het voorspellen van sportklimprestaties, wat het belang van kracht-gewichtverhouding benadrukt. Het maakt niet veel uit of je de beste poging of het gemiddelde van drie pogingen gebruikt; beide methodes zijn betrouwbaar.

Hoe voer je een betrouwbare test uit?

Volg dit protocol:

Gebruik een ~23 mm rand op een krachtmeter of hangboard.
Zit op een bankje, ellebogen in 90°, armen licht vooruit, pols neutraal.
Drie maximale pogingen van 3–5 s per hand, met telkens rust (1-3 min).
Bereken zowel je gemiddelde als beste output, en deel dat door je lichaamsgewicht om de relatieve kracht tot gewicht ratio te hebben

Praktisch advies voor coaches & klimmers

Gebruik testsets consistent (dezelfde edge en positie).
Bepaal vooraf of je gemiddelde of beste poging gebruikt en blijf er consistent in.
Focus vooral op relatieve kracht. De absolute kracht is handig, maar relatieve geeft een betere prestatie-indicatie

Persoonlijke noot

Deze studie bevestigt veel van wat ik in de praktijk zie bij assessments: stabiliteit en consistentie maken een enorm verschil. Als je als coach wilt kunnen vergelijken doorheen de tijd of tussen atleten, dan is een uniforme testopstelling cruciaal.

Gebruik je staande tests of hangboard max pulls? Dan is dat niet fout — maar weet dat er nuances zijn die je meting kunnen beïnvloeden.

Wil je je vingerkracht professioneel laten testen?

🔍 Assessment – €45

Je doorloopt een uitgebreide test en we bespreken je resultaten in een persoonlijke videocall. Je ontvangt een helder rapport met wetenschappelijk onderbouwde uitleg over wat er precies gemeten werd, en waarom dat relevant is voor jouw klimprestaties.

📈 Progressor Plan - €75

Je traint zelfstandig op basis van een gepersonaliseerd trainingsplan. Voor je start, doorloop je het volledige assessment en bespreken we in een videocall jouw resultaten, doelen en hoe deze vertaald worden naar je trainingsschema.

🚀 Progressor+ Plan - €375

Dit plan biedt volledige opvolging. Naast het assessment en de analyse krijg je continue begeleiding, met standaardmetingen volgens de nieuwste inzichten in de sportwetenschap, gerichte trainingsadviezen en opvolging van je progressie.